Golf in Brissie - Zo bijzonder was je golfbestemming nog nooit!

Voor wie niet wekelijks in Australië komt: Brisbane is de hoofdstad van de deelstaat Queensland. Het ligt aan de oostkust, ongeveer duizend kilometer boven Sydney. Brisbane heeft iets meer dan tweeëneenhalf miljoen inwoners en is, net als de grote rivier die erdoorheen stroomt, genoemd naar de eerste gouverneur van de stad: Sir Thomas Brisbane. Na Melbourne in 1956 en Sydney in 2000 is het de derde stad in Australië waar de Olympische Spelen gehouden worden.

Brisbane is opgericht door de Britten. Het begon als de strafkolonie Moreton Bay, en werd later vooral bevolkt door boeren. De Nieuwe Wereld-bewoners hadden het niet beter kunnen treffen. Queensland heeft vruchtbare weides voor graan en vee, een briljant klimaat om rietsuiker en tropisch fruit te verbouwen, en in de outback bleek later veel zilver, lood en zink in de grond te zitten. De opkomst van het toerisme zorgt halverwege de vorige eeuw voor de verdere ontwikkeling van Brisbane en Queensland. Indrukwekkende tropische regenwouden, The Great Barrier Reef, eindeloze stranden met perfecte golven en vaak lekker weer trekken toeristen uit de hele wereld.

Lekker weer, toerisme en Britten: dan is er natuurlijk ook golf. Toch hoor je niet veel over golf in Queensland. In Australië gaat de aandacht al snel uit naar de beroemde Sandbelt bij Melbourne, de rauwe natuurlijke schoonheid van Tasmanië of de klassieke banen van Sydney. Toch is het hier ook leuk. De ontwikkeling van golf is net zoals die van de stad en staat geleidelijk gegaan, en er wordt nog steeds hard gewerkt aan de kwaliteit van nieuwe en bestaande banen. Als je ervan houdt om op verschillende soorten banen te spelen, dan is het enorm smullen geblazen in en rondom Brissie, zoals de inwoners hun stad liefkozend noemen.

The Brisbane Golf Club

De oudste golfclub van de stad heet The Brisbane Golf Club. Die ligt in Yeerongpilly en komt uit 1896. 1896, dat waren andere tijden. Je ging op je paard of met de trein naar de baan, de golfclub was een vereniging van zakenmannen en je speelde met houten stokken en een rubberen bal.

Het einde van het Victoriaanse tijdperk was een goede tijd voor golf. Een nieuwe interesse in de sport kwam overwaaien uit Engeland en Schotland, en in heel Australië werden er clubs en banen opgericht. Brisbane was toen nog klein, maar inmiddels heeft de stad zich aan alle kanten uitgebreid. Het resultaat is dat The Brisbane midden in een buitenwijk ligt, omsloten door huizen en flats. Ook dat is niets geks in Australië.

Op The Brisbane proef je de geschiedenis nog een beetje, met het historische clubhuis als theatraal monument in het midden. Het is nog steeds een tamelijk deftige ledenbaan, maar dat betekent niet dat je niet welkom bent. Ze laten hier met plezier internationale bezoekers toe, en dat is mooi. Je moet je golfbaan niet voor jezelf willen houden natuurlijk.

Rollende heuvels, statige gombomen, rondvliegende kaketoes, kleurrijke regenbooglori’s: The Brisbane is een pracht van een Australische parkbaan. De bunkers zijn top, de fairways omzoomd met volwassen bomen en de greens zijn superstrak. In die laatste hebben ze veel werk gestoken. Na een stevige overstroming in 2011 liet de club alle greens opnieuw inzaaien met Champion Ultradwarf Bermuda, een Amerikaanse grassoort die goed gedijt in warm weer. Het was een enorme klus, maar de leden en gasten hebben sindsdien al tien jaar lol van perfect rollende biljartlakens. Heerlijk.

Hole vijf op The Brisbane is berucht. De afslag is blind en dat is misschien maar goed ook, anders zou je er toch de zenuwen van krijgen. Het deel van de hole dat je van de tee niet kunt zien, buigt zich linksom langs een kleine vijver. Dus hoe veiliger je afslag, hoe langer je tweede schot. De green is gelukkig niet al te ingewikkeld, en dat is behalve fijn ook een uitzondering. De meeste greens zijn hier omgekeerde soepborden, die van alles en nog wat vragen van je korte spel als je ze mist.

The Brisbane test al je vaardigheden, maar vooral je korte spel moet op orde zijn. De ronde is interessant, avontuurlijk en soms moeilijk. Dat maakt het een baan voor de betere golfer. Doe na afloop nog even een drankje op het terras, naast dat prachtige clubhuis. Merkwaardig genoeg vind je daar op een gewone golfdag eigenlijk niemand, behalve in de kleedkamer misschien. Lekkere broodjes en koude drankjes haal je beneden in de bar en nuttig je onder de parasol.

Royal Q

Het vlaggenschip van golf in Brisbane én de gastheer van de Olympische Spelen in 2032 is Royal Queensland. Royal Q ligt aan een mangrovemoeras, tegen de oever van de Brisbane River en onder de Gateway Bridge die de stad met het zuiden verbindt. Als je vanuit Sydney met je auto over de brug rijdt, dan zie je het uitnodigend onder je liggen. Beetje zoals Spaarnwoude vanaf de A9. Net als The Brisbane is de baan ontworpen door de Schotse stokkenmaker en golfprofessional Carnegie Clark, maar de eer voor het huidige ontwerp gaat naar de Australische architect Michael Clayton.

In 2004 begon Clayton met een grote renovatie, met als doel om van Royal Q een topgolflocatie te maken die zowel geschikt is voor toernooigolf als voor een rondje woensdagavondgolf voor de leden. Die ambitie stond al langer op de planning van de club, maar werd noodzakelijk toen de overheid grond nodig had voor de uitbreiding van de Gateway Bridge, waarvan de palen op het erf van RQ staan. Clayton greep de kans aan om de baan een nieuwe identiteit te geven. Hij zaagde bomen om, veranderde de routing en maakte van een tamelijk saaie baan een interessante strategische test.

Het nieuwe ontwerp is een stuk meer open, en dat geeft je de mogelijkheid om verschillende routes te kiezen naar de vlag, een beetje zoals op een goede linksbaan. De fairways zijn vlak en tamelijk breed, dat is het probleem niet. Wel liggen er overal bunkers, ook dwars op de kortste route. De grote vraag is steeds: welke kan ik ontwijken en hoe kom ik het beste bij de hole? Het mooie daarvan is dat je met twee spelers in dezelfde flight tot een totaal andere oplossing kunt komen. En dat je zelfs, afhankelijk van waar de vlag staat of hoe de wind waait, vandaag voor een andere strategie kunt kiezen dan gisteren. Een baan die niet elke dag hetzelfde is, dat willen we natuurlijk allemaal wel.

Totale of gedeeltelijke make-overs van golfbanen zijn in Australië aan de orde van de dag. De Aussies zijn niet bang om de lay-out compleet om te gooien als ze denken dat dat het beste is. De afgelopen tien jaar gingen Nudgee, Indooroopilly en Royal Queensland behoorlijk op de schop.

De nieuwe identiteit viel goed in de smaak, maar was soms ook even wennen. Op de lange par-5 negende legde Clayton bijvoorbeeld een extra bunker aan tussen de 150 en 180 meter van de medal tees. Die zat de meeste senioren flink in de weg bij hun afslag. Tijdens het vragenuurtje wees de architect hen er fijntjes op dat hindernissen er voor alle spelers bij horen, en dat er plek genoeg is aan beide kanten van de bunker. Meer zelfs nog dan in het oude ontwerp, waar de bomen de fairway flankeerden. Einde discussie.

Hole twaalf is geweldig. Slechts 290 meter lang, maar we hebben zelden zoveel keuzestress gehad op een afslagplaats. Op zo’n korte par-4 krijg je onmiddellijk zin om voor je driver te kiezen, maar dat is voor gewone stervelingen eigenlijk geen goed idee. Hoe dichter bij de vlag je komt, hoe groter de problemen. Vlak voor de green ligt een lange smalle bunker midden in de fairway, rechts van de green is water, links en rechts zijn er bunkers en achter de hole loopt het akelig steil af. Als je je kunt inhouden, is een afslag rechts en een kort ijzer naar de green een tamelijk stressvrije optie. Maar ja, kun je je inhouden? Als de Spelen straks gehouden worden, zetten wij onze stoel hier neer. Dat wordt smullen.

De renovatie van Royal Queensland heeft nog meer hoofdstukken. Er ligt bijvoorbeeld een ontwerp van Ogilvy, Cocking & Mead voor negen korte holes en een aparte driving range aan de andere kant van de brug. We mochten even meekijken, en dat ziet er op papier fantastisch uit. Om de baan toekomst- en klimaatbestendig te maken, worden er tests gedaan met verschillende grassoorten en is er een plan om het regenwater van de Gateway Bridge te gebruiken voor de besproeiing. Goed bezig, jongens.

Alles bij elkaar is Royal Queensland een baan om verliefd op te worden en een club om van onder de indruk te zijn. Als je de kans hebt om hier een keer te spelen, doe dat dan.

Indooroopilly

Indooroopilly is de derde baan van wat ze De Grote Vier van Brisbane noemen, en ligt in de chique buitenwijk met dezelfde naam, net als The Brisbane. Het is een volwassen en heuvelachtige parkbaan met statige bomen en vier lussen van negen holes die door elkaar gebruikt kunnen worden. Ook Indooroopilly wil terug naar een niveau waarop er nationale kampioenschappen kunnen plaatsvinden. In een land met zoveel goede golfbanen is de concurrentie daarvoor moordend, dus dat zal nog een hele klus worden. Wij zijn reuze nieuwsgierig. De renovatie wordt dit jaar afgerond en dan zijn bezoekers hopelijk ook weer welkom. Wordt vervolgd.

Nudgee Golf Club

Bij Nudgee Golf Club zijn ze juist net klaar met de grootste renovatie uit de clubgeschiedenis. Hun verhaal is vergelijkbaar met dat van Royal Queensland. De baan ligt tussen het vliegveld en de doorgaande snelweg naar het noorden. Ook die weg moest flink worden uitgebreid en de staat kon weinig anders dan stevig in de buidel tasten voor de grond van de golfclub. Nudgee hield meer dan genoeg budget over om alle 36 holes volledig om te gooien en er een compleet nieuwe golfbaan van te maken.

Nudgee noemt zichzelf The Friendly Club, en dat merk je onmiddellijk als je de pro shop binnenkomt. De sfeer is gemoedelijk en er is hier niemand die zich druk maakt of je shirt wel in je broek zit en of je sokken lang genoeg zijn. De prijzen zijn hier ook vriendelijk. 75 dollar voor een rondje golf, dat is een derde van de greenfee die je op The Brisbane of Royal Queensland betaalt.

Het nieuwe ontwerp van Nudgee heeft twee keer achttien holes: The Kurrai en The Bulka. Het zijn Aboriginal-namen voor zonsopgang en zonsondergang, die beide de richting van de openingshole aangeven. Nudgee zelf betekent ‘plaats waar je eenden vindt’, een functionele en passende naam. Het natuurlijke rauwe landschap van tweehonderd jaar geleden is misschien voor een groot deel veranderd in staal, beton en asfalt, maar op de golfbaan voelen de zwarte eenden zich nog steeds prima thuis.

Het is nog een beetje vroeg om een goed oordeel te vellen over het nieuwe Nudgee, maar het is in ieder geval een wat minder strenge test dan de andere drie. Nudgee is een vlakke, afwisselende parkbaan met flink wat water waarop iedereen wel uit de voeten kan, en dat past goed bij het vriendschappelijke karakter van de club. Het is overigens niet gezegd dat je hier zomaar even de baan afbreekt: er liggen voor iedereen genoeg obstakels in de weg.

Meer, meer, meer

Golf in Brissie is niet compleet zonder de omgeving te benoemen. Sunshine Coast en Gold Coast zijn allebei onderdeel van groter Brisbane, en je vindt er een paar prachtige resortbanen. Vaak zijn die verbonden aan een hotel en meestal kun je alles handig samen boeken. In Gold Coast vind je The Glades, Sanctuary Cove en RACV The Pines, en bij Sunshine Coast zijn Pacific Harbour en Pelican Waters erg de moeite waard. Als je een flinke uitdaging zoekt, ga dan naar Brookwater in het binnenland. Dat is echt een kraker van een test tussen de eucalyptusbomen. Eigenlijk geldt voor golf in Queensland wat voor heel Queensland geldt: het is meer dan Brisbane alleen.

Zelf boeken?

Stuur de clubs ruim van tevoren een berichtje dat je wilt komen spelen en het zit er dik in dat je van harte welkom bent. Aussies spelen graag vroeg in de ochtend, dus als je het niet erg vindt om ’s middags te spelen, dan vergroot je je kansen enorm. Een specifieke golfpagina met pakketten is onlangs gelanceerd op visitbrisbane.com.au.

Dit artikel van de hand van Niels Paauw stond eerder in Golfers Magazine 10. Voortaan elk reisverhaal thuis op de mat ontvangen? Sluit dan nu een abonnement af op Golfers Magazine en lees de volgende editie in het vliegtuig op weg naar je volgende golfbestemming.

Veel dank aan Llew Jury en Mark Bambagiotti, en aan PGA Australia en Brisbane Tourism EDA.