Land voor golf

Golfbaanarchitectuur is een vak apart

Aan de muur naast mijn bureau hangt een wat gekreukte foto. We zien een geblokt figuur staan in het hoge gras. Handen in de zakken, wit T-shirt, kaplaarzen. Blond haar onder een  zwarte cap. Rechts de zee, links de kustlijn. De man staart, tuurt, kijkt.

De eerste keer dat ik de foto zag was op Doonbeg, waar hij in reuzenformaat in de hal hangt. Of hing, de baan is immers overgenomen door The Donald en in zijn koninkrijk is slechts plek voor één koning. Maar dat terzijde. Want natuurlijk hing die foto daar op een prominent, daar was hij immers ook genomen. Al was de prachtige linksbaan niet te zien op het moment van afdrukken. Dat wil zeggen; wij zien hem niet. De geblokte gestalte wél. Althans, het kan niet anders dan dat architect Greg Norman - want over zijn schouder kijken we mee - daar en op dat moment een hole voor zich zag. Meerdere misschien wel.

Nou was dat in dit specifieke geval ook niet zo heel moeilijk. Net zoals ik wel eens denk als ik over de Nederlandse duinen aan kom vliegen, schreeuwde de kustlijn tussen Kilkee en Milltown Malbay in het westen van Ierland als het ware om een golfbaan. 

Vaker echter komt er meer fantasie bij kijken. Omdat het land niet lang voor de bouwplannen nog een akkerland was, omdat er gewoekerd moet worden met ruimte, omdat er andere restricties zijn. Van rugstreeppad en korenwolf, tot woonwijk en milieunorm. Het is op die momenten dat de golfbaanarchitect naar voren stapt en met zijn kennis en kunde het land boetseert tot een golfbaan. Zo was het, ondanks de zeer beperkte middelen, in feite al bij de oervaders van de golfbaanarchitectuur. Zo is het nu, met alle technologische die er inmiddels zijn, nog steeds.

Hoe lastig dat proces is realiseerde ik me onlangs weer eens, toen ik over de contouren van een hole gebogen zat met de opdracht hier hindernissen en dergelijke in te tekenen. We hoefden bij deze oefening tijdens de Masterclass Golfbaanarchitectuur van architect Frank Pont niet eens rekening te houden met looproutes, windrichtingen, buitenranden, gevaarlijke punten, hoogte en laagte, verste punten en uitstapmomenten, nee, ons werd gewoon gevraagd één hole te ontwerpen aan het eind van een dagje golfbaanarchitectuuronderricht.

De masterclass van Pont, samen met onder meer Alan Rijks, Michiel van der Vaart, Gerard Jol, verantwoordelijk voor het gros van de afgelopen decennia in Nederland aangelegde banen, trok een heel divers gezelschap naar de Gelpenberg waar de cursus plaatsvond. Van geinteresseerde leken tot gedreven professional, van greenkeepers tot baancommissieleden, één ding hadden alle deelnemers gemeen: interesse voor hoe een baan tot stand komt. Na die dag wisten ze één ding nog zekerder dan ze daarvoor misschien al wisten. De vanzelfsprekendheid waarmee je van de ene naar de andere hole loopt tijdens het spelen, de manier waarop een green is vormgegeven, de plaats van de hindernissen komt maar zelden uit de lucht vallen. Zelfs als het land zich bij uitstek lijkt te lenen voor een golfbaan, moet er met kundige handen aan gewerkt worden. Hoe vanzelfsprekend het ook lijkt; dat is het maar zelden.

Dat had Greg Norman ons vast ook verteld. 

Greg Norman aan de kust van Doonbeg. De foto staat ook prominent op de site van the White Shark.

(MP)