Waarom boeken Zweedse golfers zoveel meer succes dan Nederlanders? Deel-2

Als je één bewijs moest aanvoeren voor het feit dat Zweden een van de grootste golfnaties van de wereld is, dan hoef je alleen maar de erelijst van Annika Sörenstam te overhandigen. Het heeft de dikte van een telefoonboek en de waarde van een staaf goud.

Maar het land heeft veel meer goede spelers voortgebracht, en om de paar jaar komen er weer nieuwe sterren bij. Het Europese Solheim Cup-team dat in september op Finca Cortesin de trofee na een draw behield, bestond voor 41,6 procent uit Zweedse speelsters: Linn Grant, Caroline Hedwall, Anna Nordqvist, Madeleine Sagström en Maja Stark. De vijf scoorden negen van de veertien Europese punten.

Van meet af aan heeft Zweden zijn stempel gedrukt op de Solheim Cup. Vanaf de eerste editie in 1990 tot en met het duel van dit jaar in Spanje hebben veertien Zweedse speelsters een of meerdere matches gespeeld. Engeland ‘leverde’ overigens ook veertien vrouwen aan het Europese team. Spanje en Schotland (zeven) volgden op gepaste afstand, net zoals Frankrijk (zes).

De Zweedse invloed in het mondiale golf is bij de vrouwen veel groter dan bij de mannen, maar zowel de mannen als de vrouwen zetten in de jaren tachtig van de vorige eeuw de eerste stappen naar succes (zie ook de vorige editie van Golfers Magazine). In 1981 wonnen de Zweedse vrouwen op het Portugese Troia voor het eerst het Europees Landenteam Kampioenschap voor amateurs. Inmiddels staat de teller op tien zeges. Meer en meer talentvolle amateurs maakten vervolgens de sprong naar de Ladies European Tour (LET) en de LPGA Tour, en dan gaat ook de macht van het getal tellen. Grote zeges, in Majors, kónden eenvoudigweg niet uitblijven. Ook omdat golf een steeds steviger basis kreeg in Zweden, dat elf keer groter is dan Nederland maar wel zeven miljoen minder inwoners kent.

Balans

Medio jaren tachtig raakte de sport, net als op de rest van het Europese vasteland, in een stroomversnelling in Zweden, hoewel de Svenska Golfförbundet al in 1904 werd opgericht. Inmiddels zijn er bijna 540.000 Zweden die golfen, ongeveer 5 procent van de bevolking, en dat doen zij op 445 banen. Net zoals in Duitsland en Nederland bestaat een groot gedeelte van het golfbestand uit vrouwen, al moest de Zweedse federatie in het half oktober uitgebrachte overzicht constateren dat de groei de afgelopen jaren vooral bij de mannen en jongens heeft plaatsgevonden.

In 2023 is een kwart van de golflidmaatschappen in handen van vrouwen/meisjes – een totaal van 124.780. Dit maakt golf in termen van aantal actieve leden een van de grootste vrouwensporten van Zweden. Ten opzichte van de periode voor de coronapandemie is het aantal vrouwen licht gestegen (+ 1 procent sinds 2019). Maar het aantal mannen is sterker toegenomen, waardoor het aandeel vrouwen is gedaald van 26,9 procent in 2019 naar 24,6 procent in 2023.

Dat wordt niet gezien als een probleem of iets om een speerpunt van te maken. Liever dan de participatie meer in balans te krijgen, richt men zich in Zweden op het beter maken van spelers. Een beter speelniveau – zeker ook bij de jeugd – is dé basis voor een gezond ledenbestand. Dat heeft niets met meer of minder vrouwen te maken.

Grande Dame

Wanneer begon de Zweedse opmars bij de vrouwen? Liselotte Neumann brak de ban in het U.S. Open van 1988. Op de Five Farms East Course van de Baltimore Country Club leidde zij van start tot finish, en met een totaal van zeven onder had de toen 22-jarige speelster drie slagen voorsprong op Patty Sheehan en zes op Dottie Pepper en Colleen Walker. Amerika zette in die tijd de toon. De rest van de top 10 bestond bijna geheel uit speelsters uit dat land. Van Zuid-Koreaanse en andere Aziatische speelsters van wereldformaat was nog geen sprake: pas in 1998 liet Se Ri Pak zich zien met een zege in het LPGA Championship en het U.S. Open. Inmiddels heeft Zweden zestien Majors gewonnen (Annika Sörenstam 10, Anna Nordqvist 3, Liselotte Neumann 1, Helen Alfredsson 1 en Pernilla Lindberg 1) en is het land na Amerika en Zuid-Korea de nummer drie op de eeuwige ranglijst.

Een verhaal over het Zweedse vrouwengolf kán niet zonder extra stil te staan bij de al eerder genoemde Grande Dame van het Zweedse golf: Annika Sörenstam. De op 9 oktober 1970 geboren Sörenstam groeide uit tot de beste Europese golfster ooit. De stille, verlegen Annika leerde voor zichzelf opkomen in de jaren dat zijn studeerde in Arizona State. Ze werd pro in 1992 en toen ze er in 2008, na een 26-jarige loopbaan, een streep onder zette, was de waslijst aan zeges ellenlang. Zeventien overwinningen op de LET, 72 op de LPGA Tour (alleen Kathy Whitworth en Mickey Wright behaalden meer titels) en tien Major-zeges. Ook speelde ze acht keer mee in de Solheim Cup.

Sörenstam won alle Majors minimaal één keer en is dus in het bezit van de Career Grand Slam. Maar liefst acht keer werd ze uitgeroepen tot speelster van het jaar, zes keer won ze de Vare Trophy voor laagste gemiddelde score van het seizoen, en haar gemiddelde score van 68.69 slagen uit 2004 is nog altijd ongeëvenaard.

Vision54

Sörenstam mag dan door het leven gaan als de greatest of all time van het Zweedse golf, maar net als tal van andere speelsters heeft zij veel te danken gehad aan Pia Nilsson, die in 1981 tot de Zweedse equipe behoorde die op Troia het ELTK won. De in 1958 geboren Nilsson werd nooit een geweldige pro op de tours, maar als coach was zij legendarisch. Het is twijfelachtig of Sörenstam net zo dominant was geweest als Nilsson haar niet had begeleid.

Van 1990 tot en met 1998 was Nilsson coach bij de Zweedse federatie en in ’98 was ze captain van het Europese Solheim Cup-team. Zij was – en is – een complete coach. In zowel technisch als mentaal opzicht kan zij spelers en speelsters beter maken. Legendarisch is haar Vision54-gedachte. Als je met het idee van het maken van een birdie op elke hole aan je ronde begint, moet dat veel positieve energie geven. Op de website vision54.com omschrijft zij het samen met haar collega Lynn Marriott als volgt: ‘Wij richten ons op de mens die golf speelt, niet alleen op het technische aspect van het spel. Ons belangrijkste doel bij Vison54 is om golfers niet alleen te helpen beter te swingen, fitter te zijn, baas over hun eigen geest te worden en beter te putten, maar ook ervoor te zorgen dat jij als speler deze vaardigheden kunt inzetten en beter kunt presteren in de baan als het ertoe doet.’

Pia Nilsson is al jaren weg uit Zweden, maar haar ideeën hebben het hele traject doordrenkt dat jeugdig talent aflegt naar presteren op het hoogste niveau. Eind 2022 namen Zweedse speelsters de eerste drie plaatsen op de order of merit van de LET in beslag. Net als de vijf speelsters in het Solheim Cup-team van dit jaar kun je dat geen toevalstreffers noemen.

Vijf Zweedse Solheim Cup sterren

Linn Grant

De 24-jarige speelster met Schotse roots (haar opa was een Schotse golfprofessional) had eind 2023 een buitengewoon hoog winnend gemiddelde. Van de 29 toernooien die ze in Europa speelde, won ze er maar liefst vijf. Ook op de LPGA boekte ze inmiddels succes met een overwinning in het Dana Open van 2023.

Maja Stark

Was het gemiddelde aantal zeges van Grant al indrukwekkend, haar één jaar jongere landgenote doet er nog een schepje bovenop: Stark (23) won zes van haar eerste 29 wedstrijden op de LET en ook zij won al eens in Amerika. Opvallend: nadat ze in augustus 2021 professional was geworden, won ze zowel het tweede als het derde toernooi waaraan ze deelnam.

Caroline Hedwall

Heeft niet zo'n hoog winnend gemiddelde als haar landgenotes, maar met zeven Europese zeges en vijf succesvolle deelnames aan de Solheim Cup heeft de helft van de tweeling (haar zus was ook playing professional) haar plaats in de Zweedse geschiedenisboeken hoe dan ook veiliggesteld. In 2013 was de 34-jarige de eerste speelster ooit die al haar partijen in een editie van de Solheim Cup binnensleepte: vijf uit vijf.

Anna Nordqvist

Als er één speler is die misschien in de buurt komt van de statuur van Sörenstam, dan is het wel de 36-jarige Nordqvist. Al steekt haar indrukwekkende lijst overwinningen nog altijd schril af bij die van haar voorganger. Ze won vijf keer op de LET, waaronder natuurlijk het Big Green Egg Open van 2022, was negen keer succesvol op de LPGA en was drie keer de beste in een Major.

Madeleine Sagström

De vreemde eend in de bijt. Is de dertig al gepasseerd (31), maar won nog nooit op de LET. Wél één keer op de LPGA, in het Gainbridge LPGA van 2020. En ze was drie keer onderdeel van een winnend Solheim Cup-team. Werd relatief laat pro en is vooral actief in Amerika. Zo speelde ze dit seizoen nog geen handvol wedstrijden op de LET. Wat mede verklaart waarom ze in Europa nog niet won.

Dit artikel van de hand van Jan Kees van der Velden was eerder in uitgebreidere vorm te lezen in editie 9 van Golfers Magazine. Tien keer per jaar verschijnt een nieuwe editie van Golfers Magazine met daarin alles wat je over de golfsport wilt weten. Analyses zoals deze maar ook veel instructies, reisverhalen, interviews, columns en meer. Neem nu een abonnement en mis nooit meer een verhaal uit hét golftijdschrift van Nederland.