Anne van Dam, alleen maar niet eenzaam

De LET heeft wel eens betere tijden gekend en Anne van Dam heeft daar goed last van.

Golfers Magazine sprak met Anne van Dam.

'Diep triest, echt diep triest. De meesten van ons zijn zó professioneel met hun sport bezig en dan krijg je dit. Slecht voor de sport, slecht voor de speelsters, slecht voor de uitstraling. Zo wordt het wel heel moeilijk om een positieve vibe rond damesgolf te krijgen, natuurlijk.'

Anne van Dam doet geen moeite er doekjes om te winden als we haar vragen hoe ze vindt dat het gaat met de LET, het circuit waar ze sinds haar overstap naar de professionals speelt. De staat van de Ladies European Tour baart haar en haar collega's zorgen, en dat zegt de derdejaars professional dan ook zonder omhaal van woorden. Al had ze ook kunnen volstaan met een simpele verwijzing naar de speelkalender van haar circuit. De zomer is net begonnen als we haar treffen op haar homecourse, de Rozendaelsche Golfclub. De langste dag zit er alweer op, maar in de eerste zes kalendermaanden van het jaar werden er zegge en schrijve vier toernooien gespeeld. 'Meer hoef je dan eigenlijk niet te zeggen, toch? Ik zou het liefst mijn hele loopbaan in Europa spelen. Het is een collegiaal circuit, de steden die je ziet zijn leuk, je bent dichterbij huis, maar het gaat niet als je je sport goed wilt beoefenen. Ik zit in mijn derde jaar als professional, maar ik word nu eigenlijk al gedwongen uit te wijken naar Amerika. Dat is een pijnlijke constatering, maar wel een feit.'

Circus

Anne van Dam is nog altijd maar 21, maar klinkt als een veteraan als het gaat over de staat van 'haar' circuit. Niet zo gek ook eigenlijk. De sterkste spelers vertrekken als het even kan naar Amerika waar ze meer werkzekerheid kunnen vinden en de 'betere achterblijvers' staan al snel hoog in aanzien, ongeacht hun leeftijd en ervaring. Daarnaast is het ook de aard van de Arnhemse dat ze regelmatig nadenkt over het hoe en het wat van haar werk.

'Ik hou me wel een beetje buiten de discussie, want ik weet natuurlijk niet alles. Ik ben er niet bij als de CEO gesprekken voert over nieuwe toernooien bijvoorbeeld, maar constateer wel dat het zo niet goed gaat. Dat zie ik niet alleen, dat zien we met zijn allen, en daar praten we ook veel over met elkaar. We hebben ook wel ideeën hoe het anders zou kunnen, anders zou moeten. In Azië werkt het als je zegt 'dit kost een toernooi en hier kan je tekenen', maar in Europa werkt dat niet. Wil je sponsors daar langer aan je binden, dan moet je creatief zijn. Stel bijvoorbeeld voor dat toernooien beginnen met een lager prijzengeld en een kleiner veld, en dat je dat in een periode van vier jaar op laat lopen. We hebben liever dat we twintig keer kunnen spelen voor drie ton, dan zoals het nu gaat. Wat ik zeg, je moet creatief omgaan met de mogelijkheden. Je krijgt er heel veel voor terug bij ons. Als ik soms hoor hoe het op Pro-Am's bij de heren gaat... je zal bij ons nóóit meemaken dat een speelster achttien holes lang niets zegt.'

De creativiteit waar Van Dam en haar collega's op aandringen, kent wel grenzen, benadrukt de speelster van Golf Team Holland. Het moet binnen het normale blijven, dat wil zeggen, het moet altijd over golf en over topsport gaan. 'Met alle respect, maar dat er plaatsen in toernooien weg worden gegeven naar aanleiding van een populariteitspoll op de social media... dat kán gewoon niet', refereert ze aan het startbewijs voor het Amerikaanse Shoprite Classic dat onlangs op die manier werd aangeboden. 'Ik misgun het die meiden niet hoor, maar we werken er allemaal keihard voor, hebben onze plek in het veld verdiend door goed te golfen, dan is het zuur dat er plekken naar “golfmodellen” gaan. Natuurlijk werken zij er over het algemeen ook hard voor, maar het is toch anders. Er zijn meiden die zoveel verdienen met hun activiteiten op social media dat ze eigenlijk niet eens meer hoeven te golfen voor het geld, terwijl ik het zonder de steun van mijn sponsors echt niet zou redden. Ook als we een fotoshoot hebben, gaat het allemaal om looks, worden we helemaal vol gesmeerd met make-up. Dan denk ik weleens: Is dit het dan? Ik heb daar best moeite mee, ja. Ik bedrijf topsport. Dit is mijn werk. De focus moet liggen op golf, het moet geen circus worden. Ik snap dat je goed moet kijken wat je allemaal kunt doen om de sport meer onder de aandacht te brengen, maar je moet niet uit het oog verliezen waar het om gaat. En dat is golf.'

Major ready

Hoewel er wel het een en ander op te merken valt over de gang van zaken op de LET en het vrouwengolf in het algemeen, straalt Van Dam in alles toch vooral uit dat ze geniet van wat ze doet. Dat de keuze om professional te worden goed was, haar eerste jaren op de Tour goed zijn geweest. Dat ze optimistisch en ambitieus naar de toekomst kijkt, en voor die toekomst ook continu stappen zet.

'Vorig jaar tijdens de Majors zag ik dat het eigenlijk op alle gebieden veel beter moet, wil ik de wereldtop halen. Ik ben in alle onderdelen van het spel goed, maar de top is echt tóp, en daar ben ik nog niet. Natuurlijk scheelt het dat die meiden elke week kunnen spelen, maar hun mentale rust, hun slagenarsenaal, hun shortgame, daar ben ik nog niet. Ik realiseerde me dan ook dat ik – wil ik daar komen – ik een andere weg moest kiezen.'

Die andere weg bracht haar tot de moeilijkste beslissing uit haar loopbaan, zo gaf ze eerder al aan. Na een samenwerking van meer dan tien jaar nam ze afscheid van coach Eric der Kinderen en ging ze in zee met David ('coach Double D') Dickmeis.

'Stoppen met Eric was echt heel moeilijk. We hadden zo lang samengewerkt en hadden aan een half woord genoeg. Dat moet je met een nieuwe coach allemaal opnieuw opbouwen. Maar voor de volgende stap, moest ik het doen. Hoe zwaar het ook was die beslissing te nemen. En ook dit eerste half jaar was het niet altijd makkelijk met David. Je moet aan elkaar wennen, je samenwerking vorm gaan geven, dat kost tijd. Ik kende hem al wel, als coach van de Deense meiden had ik regelmatig een oefenronde met hem gespeeld, maar het is toch anders. Ik heb me in het begin heel kwetsbaar opgesteld: dit gaat goed, dit niet, dit moet beter, hier wil ik aan werken. Op basis daarvan hebben we een plan opgesteld waarmee we in vijf jaar 'Major ready' moeten worden. We zien elkaar niet vaak, maar ik merk dat de nieuwe manier van werken me ook nieuwe motivatie heeft gegeven. Ik werk ook regelmatig samen met Maarten (Lafeber, red.) voor met name mijn short- en wedgegame. Ik denk dat we een goede manier van samenwerken hebben gevonden voor hoe we mijn ontwikkelingen volgen, bekijken en analyseren, en hebben een goede flow te pakken. Het technische deel met David, en de creatievere en gevoelskant met Maarten. Daarvoor hoeven we elkaar niet elke week te zien. Ik kan heel goed alleen trainen, dat soort zelfstandigheid werkt voor mij. Dat ik weet wat ik doe, waarom ik het doe, dat ik het zélf doe. Spelers die op de baan helemaal klaar worden gezet door hun caddie... ik heb er niets mee', lacht ze.

Naar Amerika

Dat ze heel goed alleen kan zijn, wil niet zeggen dat ze ook een einzelgänger is. Integendeel. Maar het is en blijft een feit dat ze de enige Nederlandse is op de LET en sinds begin dit jaar zelfs de enige Nederlandse op het hoogste niveau, nadat Dewi-Claire Schreefel en Christel Boeljon besloten een punt achter hun loopbaan te zetten.

'Heel jammer dat ze gestopt zijn. Ze hebben heel wat jaren op Tour gespeeld, hebben gewonnen, en Christel speelde zelfs in de Solheim Cup. Maar ik begrijp het wel hoor, dat je op een gegeven moment op een punt komt waarop je zegt 'het is mooi geweest'. Ik heb in die eerste drie jaar ook weleens momenten gehad dat ik er klaar mee was. Steeds weer dat reizen, veel alleen, weer een hotel, vieze kleren in een stinkende koffer. Als je dat maar lang genoeg gedaan hebt, als de resultaten op een gegeven moment achterblijven bij de investeringen die je doet, ja, dan kan dat moment komen. Ik denk ook wel dat er nog weleens te makkelijk over gedacht wordt, professional worden, professional zijn. Het is een mooi, maar soms ook zwaar leven. Het is geen betaalde hobby, het is mijn werk, en net als iedere andere baan is niet alles altijd leuk. Maar ik ben niet eenzaam of ongelukkig, hoor. Zeker niet. Verre van zelfs. Ik vermaak me goed, heb een paar heel goede vriendinnen, en train regelmatig samen met de andere speelster van David. Ja, het is jammer dat je niet samen speelt met meiden waar je mee op bent gegroeid, maar mijn vriendinnen op Tour maken hetzelfde mee en we kunnen dus veel dingen delen. Al geef ik toe dat het natuurlijk leuker is als er een paar landgenotes achter de laatste green op je staan te wachten na een overwinning.'

In oktober ervoer ze dat voor het eerst, na haar winst in China, maar de 'teleurstelling' van het uitblijven van een Nederlandse douche was niets vergeleken bij de vreugde, de opluchting, die ze voelde nadat ze voor het eerst als winnaar van de baan stapte. Misschien nog wel meer dan het zilverwerk en de hogere status die met de zege kwam, bewaart ze goede herinneringen aan die week door de manier hoe deze tot stand kwam.

'Ik had internationaal nog niets gewonnen, dus dat alleen was al een mooie bevestiging. Maar wat me vooral bijblijft is hoe rustig ik was. Ik voelde helemaal geen spanning de laatste twee dagen, het ging mentaal heel gemakkelijk. Je kan door de stress ook helemaal wegvallen op zo'n laatste dag – en dat zal misschien ook nog weleens gebeuren – maar ik kon het hele weekend gewoon mijn ding doen. Dat gaf enorm veel voldoening.'

Dat het voor Van Dam niet bij één overwinning zal blijven, ligt in de lijn der verwachting, maar hoe lang een volgende overwinning op zich laat wachten, is koffiedik kijken. Bovendien is een zege ook niet het voornaamste doel van Van Dam voor de rest van het jaar.

'De eerste maanden stonden in het teken van mijn techniek, al is dat natuurlijk een doorlopend proces. Dingen die je jarenlang hebt ingeslepen verander je nu eenmaal niet van de een op de andere dag. Het tweede deel van het seizoen draait om de Majors. Het is jammer dat ik de kwalificatie voor het U.S. Open van vorige maand op één slag miste, maar ik nam vooral veel positiefs mee van die week. Ik speelde lang niet op mijn best – zover zijn we nog niet – en toch kwam ik maar net te kort om me te plaatsen. Daar was ik heel blij mee. Moet je nagaan als ik wél op mijn niveau zit, dat gevoel. Het derde en laatste deel van het seizoen is waar het eigenlijk om gaat: Qualifying School voor de Amerikaanse Tour. Mocht het onverhoopt niet lukken met te plaatsen, is er zeker geen man overboord. Ik ben pas 21, dan maar volgend jaar. Maar het is wel waar het wat mij betreft om gaat dit seizoen. Dát is waar we naar toe werken.'

Dan, na een korte stilte: 'Het klinkt wat extreem, maar stel dat ik de rest van het seizoen geen cut haal, maar me vervolgens wel plaats voor de LPGA dan is mijn jaar toch geslaagd, terwijl ik niet weet of dat andersom – goed spelen op de LET maar geen kaart voor Amerika halen – ook zo zal zijn. Ik had het liever anders gezien, maar voor het geld, voor de worldranking, voor de kans op deelname aan de Olympische Spelen, moet ik gewoon naar Amerika.'

Anne van Dam speelt deze week mee in het Women's British Open.

(Dit interview stond eerder in Golfers Magazine 5)