Koen Kouwenaar: 'Ik ga het er wel uit laten komen'

Hij weet nog precies wanneer 'het' ineens weg was. Tijdens het Alps Tour-toernooi in Graz, het Gosser Open. Dat was in het voorjaar van 2022. '2021 was mijn eerste jaar als professional. Maar omdat ik toen kampte met een polsblessure, had ik niet de start die ik voor ogen had gehad. Ook toen ik weer hersteld was, liep het niet lekker. Ik speelde slecht in het KLM Open, haalde het niet op qualifying school en deed het ook niet zo best – zeg maar gewoon slecht – op de paar toernooien van de Challenge Tour waar ik aan de start verscheen. De oorzaak was wat mij betreft vooral dat ik maanden geen competitie had gespeeld. In ieder geval zag ik geen structureel probleem. Ik draaide een prima winter en ging vol goede moed het seizoen in. 2022 zou mijn jaar worden. En zo begon het ook. Aanvankelijk ging het echt van een leien dakje. Ik eindigde een paar keer hoog op het leaderboard en won begin mei het Molinetto Open, mijn eerste overwinning op de Alps Tour. Eigenlijk was ik op dat moment al praktisch gepromoveerd. Na zeven toernooien stond ik er al zo goed voor dat het nauwelijks nog mis kon gaan. Maar na die overwinning begon ik ineens slechter te spelen. Een paar keer behaalde ik nog wel een resultaat, maar dat was nauwelijks door goed golf. Het is heel gek: het ene moment ben je totaal in controle, het andere moment heb je geen idee wat er gaat gebeuren. Het ging van 'als ik mijn processen goed doorloop, dan komt er altijd iets goeds uit' naar een neergaande lijn die ik nauwelijks leek te kunnen stoppen.'

Accepteren

Wat heet. Waar Kouwenaar (27) dankzij zijn aanvankelijk goede spel in 2022 aan het einde van dat seizoen maar net genoeg marge overhield om een redelijke categorie voor de Challenge Tour in de wacht te slepen, werd 2023 een jaar om nooit te vergeten. In negatieve zin. Dertien keer verscheen hij aan de start bij een wedstrijd van wat nu de Hotelplanner Tour heet, dertien keer miste hij de cut. En meestal niet een beetje ook. In het hele seizoen speelde hij maar één ronde onder par (een 68 in februari) en in geen enkel toernooi eindigde hij bij de beste honderd. 'Ik raak niet snel gefrustreerd en ben een rustig mens, maar natuurlijk is dat gekmakend. Golf was, en is, mijn lust en mijn leven. Als amateur had ik een duidelijk plan voor ogen. Ik wist hoe hoog je moest staan op de wereldranglijst om een reële kans te maken als pro. In 2020 bleef ik een extra jaar amateur omdat ik dacht dan nog meer te kunnen leren. Alles stapsgewijs. Natuurlijk was mijn polsblessure een streep door de rekening, maar ook dat hoort bij een topsportcarrière. Net als tegenslagen op de baan. Maar als je, zoals ik in 2023, zo ver weg blijft van wat je kunt, dan is dat wel om moedeloos van te worden. Toch moet je door. Ook als je na twaalf gemiste cuts op rij naar het volgende toernooi gaat, doe je dat met de mindset dat je er nu wel bij gaat zijn in het weekend. Natuurlijk weet je dat de kans niet groot is, maar het is en blijft golf. Je moet de houding hebben dat het deze week, deze ronde, wél gaat lukken. Of dat dan komt door iets technisch, door je attitude, zeg het maar... ook dat is golf. Ik kan nu de baan in gaan en een 65 maken en bij wijze van spreken Scottie Scheffler hier op The Dutch verslaan, maar voor hetzelfde geld vind ik geen fairway. Welbeschouwd is golf soms een verschrikkelijke sport. De ene keer voel je je ontzettend oncomfortabel boven de bal, maar sla je uitstekend. De volgende keer is het precies andersom. Dat is best moeilijk te accepteren. Je wilt het beredeneren en analyseren, zodat je een verbeterplan kunt maken. De praktijk is echter dat je niet altijd weet waarom dingen soms wel en soms niet lukken.'

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Mental coach

Je daarbij neerleggen helpt je geen stap verder, en dus ga je sleutelen, dingen proberen, zoeken naar de oplossing. Ook Kouwenaar deed dat. Net als zovelen zocht hij het in de techniek. Toen dat niet de oplossing bleek, realiseerde de nuchtere Brabander zich waar hij het wel moest zoeken. 'Ik deed mee aan het Nationaal Open op de Koninklijke Haagsche en speelde daar heel matig. Ik werd twintigste of dertigste. Op dat moment besefte ik dat mijn probleem misschien niet zozeer technisch was als wel mentaal. Vertrouwen is zó belangrijk in de sport. Als je er niet van overtuigd bent dat je een goede bal gaat slaan, is de kans dát je een goede bal gaat slaan gewoon ontzettend klein.'

Kouwenaar sprak met Albert Sonnevelt, een psycholoog die hij kende van buiten de golfsport en die hem een aantal zaken aanreikte. Ook kon hij dankzij zijn sponsor Somerset Capital Partners aan de slag met Chris Henry, de mental coach die tevens werkt(e) met Joost Luiten, Thomas Pieters, Lee Westwood en topsporters uit andere disciplines. 'Ik dacht: als ik het doe, moet ik het goed doen. Chris heeft veel mensen geholpen. Dat ik met hem kon gaan werken was een geweldige kans. Niet dat het meteen fantastisch ging overigens. Ik weet nog dat ik na een paar maanden mijn twijfels uitsprak en zei dat ik niet wist of ik ermee door wilde gaan. Waarop Chris zei dat ik het echt een kans moest geven. Niet een paar maanden, maar zeker een jaar. Het is een proces en dat heeft tijd nodig.'

Wat dat proces exact behelst, daarvan kan hij niet een-twee-drie concrete voorbeelden geven. Maar dat extra aandacht voor de mentale kant van de sport helpt, staat voor Kouwenaar buiten kijf. 'Ik denk dat het gouden ei niet bestaat. Je kunt niet één ding aanwijzen en zeggen: dat is het. Het gaat, in elk geval bij mij, om verschillende aspecten, waarbij ik vooral bezig ben met focussen op dingen die ik kan controleren. Dat heeft ook te maken met vertrouwen, ja. Als je in jezelf gelooft, gaat de bal vanzelf weer rollen.'

Vakidioot

Ook een bal gaat niet rollen als die niet op een hellend vlak ligt of geen zetje krijgt. 'Chris werkt veel vanuit het onderbewustzijn. De basis is dat je een belief system moet creëren. Daar zijn verschillende manieren voor. Je kunt dan denken aan dingen als jezelf toespreken voor de spiegel. Spraakmemo's met boodschappen aan jezelf afluisteren. Filmpjes terugkijken van succesmomenten. Oefeningen om meer focus te krijgen. Een goede houding. Ademhaling. Meditatie. Maar ook tijd vrijmaken voor andere dingen. Wat vaker wat leuks doen met mijn vriendin. Afspreken met vrienden. Boeken lezen.’ Lachend: ‘Al hebben die dan meestal wel golf als onderwerp. Dat is nu eenmaal mijn grote passie en daar zet ik alles voor opzij. Ik ben altijd een harde werker geweest en hoewel ik geen duizend ballen per dag meer sla, staat nog steeds bijna alles wat ik doe in het teken van golf. Als ik eens een wijntje wil nemen, dan zit ik echt te dubben of ik dat wel moet doen met het oog op wat ik morgen of overmorgen van plan ben. Als ik ga paddelen, vraag ik me af of de mindset die ik daar heb me misschien ook zou kunnen helpen op de golfbaan. In die zin ben ik wel een beetje een vakidioot, ja. Nog niet zo lang geleden schreven Lowry en Hatton, als ik me goed herinner, iets over een wedstrijdronde waarbij ze met een kater op de baan zouden hebben gestaan. Als zij tijdens een toernooi doorzakken, dan gaat dat ene wijntje bij de barbecue mijn voorbereiding op een volgend toernooi niet verstoren, toch? Ik geloof er nog altijd heilig in dat je met hard werken de beste resultaten behaalt, maar je moet ook kunnen ontspannen. Overigens is golf voor mij niet alleen een passie, het geeft mijn leven ook zin. Ik weet niet of ik al deze investeringen zou kunnen doen als ik die passie, die drive, niet zou hebben.'

Dutch Swing

Hoewel de samenwerking met Henry tot een einde kwam door het stoppen van zijn hoofdsponsor, borduurt Kouwenaar nog altijd voort op de opgedane kennis en belt hij ook nog regelmatig met de Brit. En in de zomer van 2024, om precies te zijn in de periode van 15-29 augustus, betaalden al zijn harde werk, de samenwerking met Henry en alle investeringen zich plotseling en groots uit. Na het teleurstellende jaar 2023 was de Pro Golf Tour het circuit waarlangs Kouwenaar de weg naar boven zocht. Uitgerekend tijdens de Dutch Swing, de drie opeenvolgende wedstrijden van het circuit in Nederland, vielen de resultaten als rijpe appelen uit de boom. Hij won het Staan Open, werd derde in het daaropvolgende Mono Gelpenberg Open, en besloot de wedstrijdreeks met een tweede plaats in het Stippelberg Open. 'Ik speelde niet eens geweldig tijdens de Dutch Swing. Wel in het Stippelberg Open, maar niet per se in die andere wedstrijden. Dat het desondanks genoeg was om te winnen, is een bewijs van wat zelfvertrouwen met je doet. Ik won de eerste wedstrijd, dus dan denk je: eens kijken of ik dit het volgende toernooi weer kan doen. En ja, het ging weer goed. Dan denk je: nog een keertje? En je haalt opnieuw een resultaat. Het is niet zo dat je ineens denkt: the sky is the limit. Maar het geeft je wel een zetje. Alleen: dan sta je een week later op een evenement van de Challenge Tour in Duitsland en komt het er níet uit. Waardoor dat komt? Geen idee. Moeilijker banen? Te graag willen? Ik ben heel eerlijk tegen mezelf, ik weet wanneer het goed gaat en zal het niet ontkennen als het slecht gaat. Maar soms is het gewoon ontzettend moeilijk om de vinger erop te leggen. Kijk ook naar qualifying school van vorig jaar. Ik plaatste me makkelijk voor second stage en was daarin echt in control – met de zesde plaats was ik zelfs wat teleurgesteld – maar in final stage werd het weer helemaal niets.'

KLM Open

Uiteindelijk waren de resultaten van Kouwenaar niet genoeg om aan het eind van het seizoen promotie af te dwingen naar de DP World Tour of Challenge Tour. Maar de resultaten in de Dutch Swing leverden wel een mooie bonus op: een startbewijs voor het KLM Open. Zijn vijfde deelname alweer. 'Daar kijk ik enorm naar uit. Als amateur won ik de Robbie van Erven Dorens Trofee en in mijn vier eerdere starts heb ik twee keer de cut gehaald. Natuurlijk hoop ik daar een derde keer aan toe te voegen. Als je op de Pro Golf Tour speelt, is de sfeer daar vaak die van een maandbekerwedstrijd, terwijl het KLM Open een toernooi is waarvoor je al die tijd investeert. Het is geweldig dat ik al zo vroeg wist dat ik mee mag doen, maar ik hoop in de toekomst niet meer afhankelijk te zijn van dit soort momentopnames. Het doel blijft om een vaste plek op het hoogste circuit te verwerven. Golf is en blijft het allermooiste wat er is. Zelfs als het tegenzit. Al denk ik niet dat ik nog jaren op de Pro Golf Tour zou kunnen spelen. Ik heb geen keiharde deadline gesteld, maar er komt een moment dat je door moet met je leven als het er niet uit blijkt te komen. Zover ben ik nog niet. Ik ben er nog altijd zeker van dat ik die gast ben die het er wel uit gaat laten komen. Zolang ik die overtuiging heb, is de drive er om door te gaan.'

Abonneren?

Dit artikel is ook te lezen in Golfers Magazine 4. Het hele nummer lezen? Dat kan: ga nu naar de winkel en lees ook alle andere verhalen. Of beter nog: sluit een abonnement af en ontvang hét golftijdschrift van Nederland en België vanaf volgende maand thuis. Tien keer per jaar, 132 pagina's met alles wat je over jouw sport wilt weten.