Een halve eeuw Europees topgolf

Natuurlijk werden er al internationale kampioenschappen gehouden voordat in het voorjaar van 1972 de Europese Tour van start ging. The Open (1860), het Open de France (1906), het Belgisch Open (1910), het Duits Open (1911), het Open España (1912) en het Internationaal Open Golfkampioenschap van Nederland (1912) waren oude, gerespecteerde kampioenschappen. Ook jongere Opens als die van Italië en Zwitserland waren in trek bij de betere Europese en Zuid-Afrikaanse professionals. De golffederaties van de diverse landen spraken onderling af wanneer hun Opens konden plaatsvinden, zodat elk toernooi de kans had om de beste spelers te verwelkomen.

De Britse PGA, en in het bijzonder hun voorman John Jacobs, vond het begin jaren zeventig tijd om een players division op te richten en de Britse en continentale toernooien samen te voegen tot één circuit. Op de website van de Europese Tour staat dat het seizoen 1972 begon met The Masters, maar dat klopt niet. Het kampioenschap op Augusta, nu net als de drie andere Majors onderdeel van het circuit, werd pas jaren later aan de kalender toegevoegd. Nee, het met – omgerekend – tienduizend euro gedoteerde Open España valt de eer te beurt het eerste toernooi van het circuit te zijn geweest. Het kampioenschap werd van 12-15 maart op de parkbaan van Pals – bij Girona – gespeeld en de Spanjaard Antonio Garrido was met een score van 293 – na een play-off met zijn landgenoot Valentín Barrios – de allereerste winnaar. De Nederlander Jan Dorrestein was ook van de partij, maar de Arnhemmer miste met 78-80 de cut.

Was die eerste wedstrijd iets bijzonders? Was er een officiële opening? Andere festiviteiten?

‘Nee’, zegt Jan Dorrestein ruim vijftig jaar later droogjes over de wedstrijd die tevens de opening van de baan markeerde. ‘Helemaal niets. We kregen allemaal een money clip met onze naam erop, zodat je bijvoorbeeld het clubhuis in kon. Dat is nu nog steeds zo.’

Ook in de aanloop naar de oprichting van de Europese Tour gebeurde er volgens Dorrestein niets speciaals. ‘Alle beslissingen werden door de oudere spelers genomen, zoals de Engelsman Bernhard Hunt. En de Engelsen hielden zich voornamelijk met hun eigen straatje bezig. Zoals dat ook nu nog het geval is.'

DP World

In dat eerste seizoen werden er negentien toernooien gespeeld. In totaal zat er 373 duizend euro in de pot en het Dutch Open werd van 10-13 augustus op de – toen nog niet Koninklijke – Haagsche gespeeld. Jack Newton werd kampioen, met een score van 277. De Australiër had een slag voorsprong op de Britten Peter Oosterhuis – zoon van een naar Engeland verhuisde Nederlander – en Malcolm Gregson. Jan Dorrestein eindigde met 293 als 33ste. (Overigens kwam Newtons carrière op een bizarre manier tot een einde: in 1983 werd hij op een vliegveld bij Sydney geraakt door een draaiende propeller en raakte hij zijn rechterarm en het zicht in zijn rechteroog kwijt.)

Vijftig jaar na het openingsseizoen heet de Europese Tour niet langer de Europese Tour. Een groot logistiek bedrijf uit het Midden-Oosten, Dubai Ports World ofwel DP World, is voor veel geld de titelsponsor geworden. Het is niet de eerste keer dat de naam veranderde: van 1988 tot en met 2008 spraken we over de Volvo Tour. Het toen nog Zweedse automerk stak twintig jaar lang miljoenen en nog eens miljoenen in de Europese Tour. We moeten nog maar zien of DP World het tot 2042 volhoudt. Sterker, het is de vraag of de Europese Tour dan nog bestaat. Het zou eigenlijk een wonder zijn, want zelden stond de Tour van het oude continent zó onder druk als de laatste jaren, de alliantie met de PGA Tour ten spijt. De beste spelers weten heden ten dage niet hoe snel ze hun tenten in Amerika moeten opslaan en spelen hooguit nog parttime aan deze kant van de oceaan. De kans is groot dat het circuit de komende jaren wordt vermalen door de PGA Tour en de Saoedische LIV Tour en uiteindelijk een subdivisie wordt van een van beide circuits.

Maar nu, in 2022, vieren we een halve eeuw georganiseerd topgolf in Europa. En dat is hoe dan ook iets om bij stil te staan.

De beste tien Europese Tour-spelers van Golfers Magazine

1. Severiano Ballesteros

In de zomer van 1976 won de toen pas 19-jarige Spanjaard voor het eerst: hij blonk uit op de Kennemer met weergaloos spel, iets wat nog nooit was vertoond op Nederlandse bodem. Het was volgens velen een van de mooiste Dutch Opens in de historie.

Bijna negentien jaar later boekte Ballesteros zijn vijftigste en laatste zege: op de Madrileense Club de Campo was Seve de beste in het Open España. Met vijftig zeges is de man die in het noorden van Spanje opgroeide nog steeds recordhouder op de Europese Tour. Hij won er acht meer dan Bernhard Langer en tien meer dan Tiger Woods. De Amerikaan was weliswaar nimmer lid van de Europese Tour, maar onder andere zijn succes in de Majors van de World Golf Championships telden wel mee als ‘officiële zeges’.

Ballesteros won vijf Majors: The Opens van 1979, 1984 en 1988 plus The Masters van 1980 en 1983. Hij was de eerste Europese winnaar op Augusta en na Arnaud Massy (1907) de tweede speler van het Europese continent die The Open op zijn naam schreef.

En dan waren er natuurlijk zijn heldendaden in de Ryder Cup. Severiano Ballesteros behoorde met mannen als Nick Faldo, Sandy Lyle, Ian Woosnam en Bernhard Langer tot een gouden generatie. Met Seve in het team won Europa in 1985, 1987 en 1995.

Twee jaar na die laatste zege was Ballesteros de Europese captain op Valderrama – de Zuid-Spaanse baan waar hij eigenlijk een hekel aan had. Het werd een onvergetelijk duel, waarin Ballesteros alles uit de kast haalde – soms op het randje van wat aanvaardbaar was – om Europa naar de zege te leiden. Het bleek een van zijn laatste hoogtepunten. Severiano Ballesteros weigerde met coaches in zee te gaan, liet zich – verkeerd – adviseren door zijn broers en won nooit meer iets. Naar verluidt was zijn familie er ook de oorzaak van dat zijn huwelijk met Carmen Botín, afkomstig uit een rijke Spaanse bankiersfamilie, op de klippen liep. Ballesteros overleed op 7 mei 2011 op slechts 54-jarige leeftijd in zijn geboorteplaats Pedreña aan de gevolgen van een hersentumor.

2. Nick Faldo

De jonge Nick Faldo, geboren in 1957, zag samen met zijn ouders op de BBC hoe Jack Nicklaus The Masters won en besloot ook te gaan golfen. Faldo won zijn eerste Europese Tour-wedstrijd in 1977. In 1983 werd hij na een seizoen met vijf zeges de Europese nummer 1 van dat jaar. De Engelsman wilde echter meer. Maar om Majors te winnen, zo oordeelde hij, was zijn spel niet goed genoeg. Rond 1985 ging hij met coach David Leadbetter aan de slag. De samenwerking werd een succes. Faldo won in 1987 op Muirfield The Open. Hij zou nog twee Claret Jugs winnen (in 1990 en 1992) en ook drie Groene Jasjes (1989, 1990 en 1996). Met zes Majors is hij Europees recordhouder. Op de Europese Tour kwam Nick Faldo tot dertig zeges. Zijn laatste was die in The Masters van 1996, toen hij volop profiteerde van de ineenstorting van Greg Norman.

3. Bernhard Langer

De in Tsjechië geboren vader van Bernhard Langer was een krijgsgevangene die vlak na de Tweede Wereldoorlog in Beieren uit een trein sprong die op weg was naar Siberië. Bernhard, in augustus 1957 geboren in Anhausen, begon op zijn zevende te caddieën en werd in 1972 professional. Acht jaar later won hij het Dunlop Masters, zijn eerste van 42 zeges op de Europese Tour. Bernhard Langer won ons Open in drie verschillende decennia: in 1984, 1992 en 2001. The Masters won hij twee keer: in 1985 en in 1993. Dat hij zo succesvol was, is eigenlijk verbazingwekkend, want Langer werd een paar keer ‘getroffen’ door de yips. De lange putter redde zijn carrière. Die is nog steeds niet afgelopen: half oktober stond de Duitser op 43 zeges op de Amerikaanse Senior Tour.

4. Colin Montgomerie

Severiano Ballesteros vocht tal van sportieve robbertjes met Nick Faldo, Bernhard Langer, Ian Woosnam en Sandy Lyle. Samen waren ze goed voor 169 zeges. De in 1963 geboren Colin Montgomerie had het geluk om een jaar of zes jonger te zijn dan dit vijftal: de Schot boekte zijn 31 zeges vooral toen de grote mannen over hun top heen waren. Met die 31 overwinningen is Monty ook de succesvolste Brit op de Europese Tour: hij passeerde Nick Faldo nét – tot zijn grote vreugde. Montgomerie won de Order of Merit van de Europese Tour niet minder dan acht keer. Vanaf 1993 was hij zelfs zeven keer op rij de beste. Hét minpunt van zijn carrière is dat hij nooit een Major won, al ontkent hij dat tegenwoordig in alle toonaarden. De Schot was in drie Senior Majors de beste en die telt hij voor het gemak – maar ten onrechte – mee.

5. José María Olazábal

Hij won ‘slechts’ 23 keer. Toch staat de nu 55-jarige Spanjaard in onze top 5. Olazábal, geboren in het Baskische Fuenterrabía, toonde zijn potentie in 1985 in het Brits Amateur door Colin Montgomerie in de finale te verslaan. Zijn eerste zege op de Europese Tour boekte ‘Chema’ – zijn Spaanse koosnaam – in 1986. Hij won dat jaar zelfs twee keer. In 1989 boekte hij een zege in het KLM Open. Op de Kennemer klopte hij Ronan Rafferty in een vliegende storm op de negende extra hole. Na zijn succes in The Masters van 1994 sloeg het noodlot toe. Olazábal werd getroffen door wat later reumatoïde artritis bleek te zijn. Ruim twee jaar lang kon hij vanwege pijn in zijn voeten soms dagenlang bijna niet lopen, laat staan golfen. Hij moest zelfs afzeggen voor de Ryder Cup van 1995 en pas na de diagnose en behandeling door de Duitse sportarts Hans-Wilhelm Müller-Wohlfart kon hij weer spelen. Zijn zege in The Masters van 1999 was een van de meest emotionele in de geschiedenis van de Majors.

6. Ian Woosnam

De boerenzoon uit Wales kwam met de golfsport in aanraking toen zijn ouders besloten dat het hele gezin moest leren golfen. De in 1958 in Oswestry geboren Ian Harold Woosnam werd al in 1976 pro. Na een beginperiode die werd gekenmerkt door een chronisch geldgebrek won hij in de zomer van 1982 zijn eerste toernooi: het Zwitsers Masters op Crans-sur-Sierre. ‘Woosie’ was niet langer dan 1 meter 65, maar met zijn sterke onderarmen sloeg hij de bal ver. In 1991 won hij zijn enige Major: The Masters. Woosnam kwam op de Europese Tour tot 29 zeges en was ook succesvol in de Ryder Cup, niet in de laatste plaats als captain van het winnende team van 2006, dat in Ierland Amerika wegvaagde.

7. Ernie Els

De Zuid-Afrikaan is de enige niet-Europeaan op ons lijstje. Hij werd geboren in oktober 1969 en Theodore Ernest Els (de hond van de ouders van Rory McIlroy heette ook Theodore en dat was geen toeval) werd op zijn negentiende pro. Zijn bijnaam ‘The Big Easy’ had alles te maken met zijn prachtige swing, maar eigenlijk ook wel met zijn laid back-karakter. Els won 28 Europese toernooien. Hij was de beste in de U.S. Opens van 1994 en 1997 en The Opens van 2002 en 2012.

8. Lee Westwood

De zoon van een wiskundeleraar is met 24 zeges na Nick Faldo de succesvolste Engelsman op de Europese Tour. De voormalige nummer 1 van de wereld is inmiddels 39 en de kans dat overwinning nummer 25 er ooit komt, is klein. Westwood heeft voor het grote geld van de LIV Tour gekozen en uit zich tegenwoordig buitengewoon denigrerend over de Europese Tour. Zijn wens om ooit captain van het Europese Ryder Cup-team te worden, iets wat tot vorig jaar een 'zekerheidje' leek, mag inmiddels als minuscuul worden beschouwd.

9. Pádraig Harrington

Hij is de beste Ier in deze ranking van Golfers Magazine. Harrington studeerde accountancy in Dublin voor hij in 1995 op 24-jarige leeftijd pro werd. In het voorjaar van 1996 won hij in het Open España voor het eerst op de Europese Tour en inmiddels staat de teller op vijftien zeges – goed voor de gedeeld vijftiende plaats in het rijtje met all-time winnaars. Toch is hij onze nummer 9, omdat de Ier in 2007 en 2008 in dertien maanden tijd drie Majors won: in juli 2007 en 2008 The Open en in augustus 2008 het PGA Championship. Pádraig Harrrington was daarmee de eerste Europese PGA-kampioen in 78 jaar.

10. Rory McIlroy

Een Europees toplijstje is niet compleet zonder Rory McIlroy, al zou het feit dat hij al acht jaar geen Major heeft gewonnen een reden kunnen zijn om – bijvoorbeeld – voor Sergio García te kiezen, die een Europees toernooi meer dan McIlroy heeft gewonnen. Maar McIlroy (veertien zeges) is al een paar jaar méér dan een fantastische golfer. Rory, in mei 1989 geboren in het Noord-Ierse Holywood, is in feite het gezicht van de Europese Tour en misschien ook wel van de PGA Tour. Een betere ambassadeur kunnen beide circuits op dit moment niet wensen.

.

(Dit artikel stond eerder in Golfers Magazine 9)