Uit Golfers Magazine: Afscheid van de meesterverteller

Peter Alliss was de zoon van een pro, Percy. Vader Alliss won, volgens een overzicht dat werd samengesteld door zijn zoon, zestien Britse en continentale Opens. Een grote titel ontbrak echter op zijn erelijst. ‘Mijn vader,’ schreef Peter Alliss in zijn boek The Who’s Who of Golf, ‘was een van de beste Britse golfers in de late jaren twintig tot en met de jaren dertig. Hij was ook een van de betere spelers die nooit The Open wonnen.’

Het was een tijd waarin pro’s niet rond konden komen van prijzengelden. Meestal waren de toernooien in Groot-Brittannië op zaterdag afgelopen, zodat er op zondag op de eigen club les kon worden gegeven. Dat was overigens ook nog in Peter Alliss’ topjaren het geval.

Percy Alliss was pro van de Wannsee Golfclub in Berlijn toen Peter op 28 februari 1931 in de Duitse hoofdstad werd geboren. Naar eigen zeggen vestigde hij meteen een Europees record met zijn gewicht: zes kilo en zeshonderd gram. Lang verbleef baby Peter niet in Berlijn. In 1930 hadden de nazi’s bij de verkiezingen meer dan zes miljoen stemmen gekregen en de familie voelde aan dat het in Duitsland radicaal verkeerd ging lopen. Tijdens de terugtocht naar Engeland stopte moeder Alliss, zoals Peter ooit aan Golfers Magazine vertelde, het spaargeld in haar onderbroek om te voorkomen dat het door douaniers werd geconfisqueerd.
 Peter Alliss vertelde dat verhaal smeuïg, alsof hij niet met een Nederlandse journalist zat te praten maar met honderdduizenden kijkers. Dat was ook zijn kracht: het was vaak net alsof hij naast je op de bank zat. Hij was een woordkunstenaar, een schilder van verbale landschappen. Hij genoot van brieven, faxen en mails – in die chronologische volgorde – met vragen en verhalen van kijkers over grote en kleine Britse clubs en ging daar op charmante wijze op in. Wat dat betreft trad hij in de voetsporen van elfvoudig Major-winnaar Walter Hagen, die golfers voorhield dat er meer was dan het serieus spelen van een ronde: ‘So don’t forget to stop and smell the roses.’


(Het artikel gaat door onder de advertentie)

Biefstuk en wijn


Alliss begon zijn golfcarrière op zijn vijftiende, als assistent van zijn vader op de Ferndown Golf Club in het zuidwesten van Engeland, even ten noorden van Bournemouth. Een jaar later speelde hij al zijn eerste Open Championship, althans de kwalificatie. Hij ging in 68 slagen rond en mocht dat jaar niet in actie komen op Hoylake, maar zou uiteindelijk vijf keer in de top 10 eindigen van The Open.

Naar eigen zeggen won Peter Alliss tussen 1954 (na zijn dienstijd in de RAF) en 1969 21 belangrijke toernooien, die nu op de kalender van de Europese Tour zouden staan, zoals de Opens van Spanje, Italië, Portugal en het Britse PGA Championhip. Tussen 1953 en 1969 kwam hij uit in acht Ryder Cups. Alliss behoorde tot het winnende team van 1957 en tot de equipe die in 1969 op Royal Birkdale Amerika op een draw hield – mede doordat Jack Nicklaus in de beslissende partij op achttien een niet al te korte putt aan Tony Jacklin gaf. Al met al won hij in de match tegen de VS tien van zijn vijftien partijen.

Zijn debuut in oktober 1953 op Wentworth heeft Alliss zich altijd goed herinnerd. Omdat hij nog steeds boos was vanwege zijn nederlaag op achttien in de singles (die de Britten de zege kostte), maar vooral omdat captain Henry Cotton er alles aan deed om zijn team een goed gevoel te geven. ‘De Amerikanen waren beter gekleed dan wij, hadden hun vrouwen met bontmantels en diamanten ringen bij zich en verbleven in dure hotels in Londen. Wij? Wij logeerden in een onderkomen op Sunningdale, dat in andere weken werd gebruikt door piloten van British Airways. We waren de underdogs, bijna tweederangs burgers. Maar Henry Cotton slaagde erin om een paar biefstukken voor ons te regelen plus wat flessen rode wijn. Elke dag kregen we een half glas.’

Na het seizoen ’69 zette Alliss, toen bijna 38, een punt achter zijn carrière als tourspeler. ‘Tegen het einde van de jaren zestig begon ik problemen te krijgen met kortere putts’, zei hij later. ‘Ik wilde nog wel blijven spelen, maar andere werkzaamheden verhinderden dat.’ Alliss was naar eigen zeggen een goede speler geweest. ‘De lange slagen vormden het beste onderdeel van mjjn spel. Ik sloeg de bal behoorlijk ver, met een gecontroleerde fade. Ik was vooral goed met de lange ijzers.’

(Het artikel gaat door onder de video en advertentie)

Legendarisch

Die andere werkzaamheden bestonden deels uit het ontwerpen van golfbanen, eerst met voormalig Dutch Open-winnaar Dave Thomas en later met zijn mede-commentator Clive James. Al met al zijn er wereldwijd meer dan zeventig golfbanen die alleen of mede door Peter Alliss zijn getekend. De bekendste is waarschijnlijk The Belfry bij Birmingham, waar in 1985, 1989, 1993 en 2002 de Ryder Cup werd gespeeld.

Maar Peter Alliss vestigde zijn naam bovenal als commentator bij de BBC, al werkte hij ook jaren voor het Amerikaanse ABC. Daar was Alliss een van de stemmen, maar in eigen land – en dankzij de kabel ook in Nederland en Vlaanderen – was hij bijna veertig jaar dé stem.
 Het eindigde in november 2020, met The Masters. De BBC was de Britse liverechten kwijtgeraakt aan Sky Sports, maar Allis gaf vanuit zijn huis in Surrey commentaar bij de lange samenvattingen.

Hij begon al in 1961 bij de BBC, maar kwam na het beëindigen van zijn carrière als speler pas – letterlijk – echt in beeld. Op een vlucht naar Londen, na een Iers toernooi, werd hij door een producer van de BBC gevraagd. Het was de tijd dat de BBC elk jaar veel golftoernooien in het schema kon opnemen, met The Open en de Ryder Cup als kroonjuwelen. Tot 1978 was Alliss min of meer de sidekick van de in Groot-Brittannië legendarische Henry Longhurst, die een week na The Open van dat jaar overleed. Daarna vervulde hij zijn rol als meesterverteller tot drie weken voor zijn dood. ‘Niemand vertelde het golfverhaal zoals Peter Alliss dat deed’, zei Tim Davie, de directeur-generaal van de BBC. ‘Hij maakte de dramatische gebeurtenissen boeiend, met zijn inzicht, wijsheid en menselijkheid. Hij was een legendarische commentator die de sport voor miljoenen van ons tot leven bracht.’