Winterview 2016 - Joost Luiten

Joost Luiten was weer Nederlands succesvolste speler van het jaar.

luiten

Een overwinning, een plaats hoog op de Order of Merit en uitstekende statistieken. Joost Luiten kan met een goed gevoel terugkijken op 2016.

'Ik heb een wedstrijd gewonnen, heb in Spanje ook meegedaan om de zege, ben vaker in de top-10 geëindigd dan wie dan ook dit seizoen, en sta bij veel statistieken hoog in het klassement. Dan kan je wel zeggen dat het een goed seizoen was ja', grijnst Luiten terwijl hij er eens goed voor gaat zitten in het restaurant van zijn thuisbasis Seve.

Vijftiende werd Luiten op de Order of Merit. Hij verdiende dankzij negen plaatsen in de top-10 – inderdaad meer dan wie dan ook dit seizoen op de Europese Tour – zegge en schrijve €1.596.859,-. Nog wat meer data? Zijn stroke-average was 70,29, maar een fractie minder goed dan zijn beste jaar 2013. Hij gebruikte in 27 toernooien – verdeeld over 95 ronden – 6678 slagen, had 1.77 putts per GIR nodig en raakte ook bijna 75% van de greens. Al was er ook een plek waar hij wat achter bleef. De wereldranglijst. Ondanks zijn goede uitslagen, ondanks zijn overwinning in het KLM Open, schoof hij daar nauwelijks op. Een erfenis van het mindere jaar 2015.

'Zeg maar gerust een slecht jaar hoor. 2015 was gewoon niet goed genoeg. Privé zat het natuurlijk niet lekker, in Amerika ging het anders dan je verwacht, alles was nieuw en ik kon daar niet laten zien wat ik in me had. De drie maanden daar hadden ook zijn invloed op mijn techniek, waar ik te weinig aan kon werken. Daar is de slechte basis gelegd voor de rest van het jaar, dat gewoon niet goed was. In plaats van in de loop van het jaar te kunnen bouwen op je eerste maanden, was ik vooral bezig te repareren wat er de eerste maanden in was geslopen. En daar lag tegelijkertijd ook de oorzaak voor de beperkte stijging op de wereldranglijst van het afgelopen jaar. De slechte resultaten van 2015 wogen nog te zwaar mee, waardoor ik niet echt slagen kon maken. Volgens mij steeg ik na mijn winst in het KLM Open maar dertien plaatsen! Dat zegt genoeg. Het komende seizoen wegen die resultaten uit 2015 steeds minder mee. Dan kan het hard gaan. Als ik een beetje een goede start van het jaar heb kan ik zo richting die top-50 gaan. Misschien zelfs wel de top-30 later in het seizoen. Het kan zomaar.'

Het was niet alleen maar goud dat blonk. Zo miste hij in  The Open de cut.

'Natuurlijk wil je zo hoog mogelijk op de wereldranglijst staan, ook daar doe je het voor, maar de top-50 is niet zaligmakend. Als ik er nu in zou hebben gestaan, dan zou alleen The Masters erbij komen. Voor de rest kan ik al alles spelen. Ja, ik zou ook wat meer wedstrijden in Amerika mee mogen doen. Natuurlijk wil ik dat weer. Ik zal er niet meer zo snel drie maanden gaan zitten zoals vorig jaar, maar zeker rond de drie Amerikaanse Majors zou je er wel wat willen spelen om de overgang wat minder groot te maken. Maar goed, wat ik zeg, het kan hard gaan met een paar goede uitslagen. En als het niet zo snel gaat is dat ook niet het einde van de wereld. Dan komt het volgend jaar wel weer.'

Volgend jaar. Het ene seizoen zit er maar nauwelijks op, of de voorbereiding op het volgende werpt zijn schaduw alweer vooruit. Maar eerst is het tijd om terug te blikken op 2016. Een uitstekend jaar waarin hij weer stappen vooruit zette, al werden niet alle doelen gehaald, geeft Luiten toe.

'Ik wilde een toernooi winnen, dat is gelukt, ik wilde beter gaan spelen, meer richting mijn eigen niveau, dat is zeker ook gelukt. Er waren alleen ook dingen die ik me ten doel had gesteld, die niet zijn gelukt. De top-50 dus, maar dat leg ik net uit, hoe dat komt. Ik wilde me ook kwalificeren voor de Ryder Cup en ik ging voor een medaille naar Rio. Die laatste twee zijn niet gelukt.'

'Om een plekje in het Europese team te krijgen speelde ik niet goed genoeg in de grote toernooien in de zomer. Het scheelde niet enorm veel – doe het een paar slagen beter en je haalt wel de cut, of je eindigt wel in de top-20 – maar ik heb mezelf daar niet in de kijker gespeeld, zo eerlijk moet je zijn. Ook in Rio niet. Ik word daar 27ste terwijl ik echt voor een plak ging. Het spel voelde er net niet goed, en het was ook niet echt mijn type baan. Ik heb van mijn leven nog niet zulke brede fairways gezien! Het was gewoon ogen dicht en beuken. Dat is niet echt mijn spel – ik ben geen Stenson die de bal 320 meter wegslaat. Doe mij maar een wat technischer baan: smal, bos, lastig. Daar ben ik opgegroeid, dat vind ik fijner. Dat is hetzelfde met linksbanen, al mag je dat niet zeggen lijkt het wel. Natuurlijk doe ik mijn best om er goed te spelen, om er beter in te worden, maar het is niet mijn eerste keuze. Dat mag toch? Tennissers hebben toch ook een voorkeur voor gravel, gras of hard-court?'

Geen topnotering in Rio, wel een geweldige ervaring.

'Het is jammer van het resultaat, maar verder waren de spelen misschien nog wel mooier dan wat ik er van verwacht had. De openingsceremonie, het Olympisch dorp, de andere sporten... ik vond het echt heel gaaf. Het enige wat jammer was, was de spelvorm – een landenwedstrijd is toch véél mooier? Dat vind ik zeker in elk geval – en het feit dat het in Rio voor het eerst op het programma stond. Als ze in London of Japan waren begonnen, was het echt een gekkenhuis geweest en had niemand golf ooit nog van het programma gehaald. Nu denk ik dat het spannend wordt of het er op blijft. Ook het gedoe met de topspelers die wegbleven heeft niet geholpen wat dat betreft, al zijn ze er bijna allemaal op teruggekomen en weet ik zeker dat ze er over vier jaar allemaal bij zijn. En ik heb trouwens geen mug gezien. Echt niet één...hoe ze dat gedaan hebben met een baan in een moeras is me een raadsel', lach Luiten over het veelvuldig gebruikte excuus van de angst voor de Zika-mug.

Hét hoogtepunt van het jaar was echter zonder meer het KLM Open waar hij opnieuw de beste van allemaal was. Na een tweede plaats in 2007, een vijfde plaats in 2014 en de zege in 2013, was het bij de eerste editie van het toernooi op The Dutch, opnieuw raak. Schijnbaar eenvoudiger zelfs dan bij zijn eerste zege, al wees van tevoren niets in die richting.

'De week voor het toernooi zei ik zelfs 'grappend' dat ik me terug ging trekken, zo slecht stond ik de bal te raken. Echt, ik kan me niet herinneren de bal ooit slechter te hebben geslagen. Ik stond ze alle kanten op te slaan op de drivingrange. Maar dan ook echt álle kanten...behalve de goede. Ook die demonstratiewedstrijd met Pieters op de maandag stelde helemaal niets voor. Ik kon de bal bij de ene slag zestig meter links missen, en dan bij de volgende slag zestig meter rechts. Het sloeg helemaal nergens op en ik was op dat moment dan ook al blij als ik überhaupt het weekend zou halen.'

'De eerste ronde begon ook niet echt lekker, maar ik kon het redelijk bij elkaar houden en stond vanaf het begin direct heel goed te putten. Op mijn negende hole (de achttiende van de baan, red) had ik een ijzer acht naar de vlag en toen zei ik tegen mezelf dat ik nu op moest houden met zeiken, dat ik gewoon die vlag aan moest vallen zoals ik altijd deed... en dat lukte. Ik sloeg de bal op anderhalve meter, maar vooral voelde mijn swing vanaf dat moment goed. Ik was wat rustiger in de transitie van de backswing naar beneden en vanaf dat moment ging het ineens weer lopen. En omdat ik alles bleef holen – vooral op vrijdag en zondag hoefde ik maar naar de hole te kijken of de bal zat er al in – eindigde het zoals het eindigde.'

Hoe meer mensen hem volgen, hoe beter Luiten zich lijkt te voelen.

'Natuurlijk heb ik me wel eens afgevraagd waar het hem nou in zat dat het ineens ging lopen. Daar heb ik het ook met Chris (Henry, zijn mental-coach, red) over gehad. Het heeft zeker ook te maken met een stukje verwachtingspatroon. Ik raakte de bal zó slecht, dat ik eigenlijk zonder verwachtingen aan de week begon. Het is net als op de drivingrange, dat zullen spelers van alle niveaus herkennen: als je de bal héél goed staat te slaan, valt het in de baan vaak tegen. Andersom werkt het ook zo: raak geen pepernoot op de drivingrange en je slaat de ene mooie bal na de andere in de baan. Waarom? Je hebt helemaal geen verwachtingen.'

Met mental-coach Chris Henry noemt Luiten een van de nieuwe facetten bij zijn spel. Waar hij vroeger nogal sceptisch was over mental-coaching, en eerder met een andere mental-coach werkte, 'werkt' 'de methode Henry' goed voor Luiten. Net zoals hij baat heeft bij de samenwerking met de RJD Academy.

'De manier hoe Chris werkt past heel goed bij me, dat heeft me zeker geholpen. Het 'programmeren' van je hersenen werkt voor mij. Ook je houding in de baan. Je voert toch ook een beetje een toneelstukje op in de baan. Als ik heel ontspannen blijf, dan denken die jongens waar je mee speelt toch 'hij is niet gek te krijgen', daar heb je meer aan dat dat je je laat gaan. Daarnaast heb ik dit seizoen echt heel goed staan putten en weet ik nog veel beter dan eerst waar ik op moet letten. Bij mij is dat vooral balans, en dat kan ik ook onderweg met bepaalde drills heel goed onderhouden. Als je kijkt naar mijn statistieken zie je dat ik daar echt stappen heb gemaakt, al zie ik ook op welke andere onderdelen ik vooral sterk ben. Net zoals dat ik weet waar wat extra aandacht aan moet worden besteed.'

Op de greens boekte Luiten enorm veel progressie.

'Vanaf de tee en binnen de honderd meter is het heel goed, maar vanaf 110 tot 140 meter moet het scherper. Als je vanaf de tee vijf meter links of rechts van je doel bent is dat meestal niet zo erg, maar naar de vlag toe mis je dan vaak de green, dan heb je wel een probleem. Daar moet ik dus wat aan doen, zonder dat dat ten koste gaat van aandacht voor de rest van je spel natuurlijk. Daarnaast zie ik ook dat ik met de wedges op het korte gras rond de green beter moet worden. Niet vanuit de rough, maar vanaf een goede ligging, daar scoor ik niet goed genoeg. Dat ik wat vaker de putter pak bij dat soort ballen heeft daar zeker mee te maken, al is de putter vaak ook gewoon de beste keuze. Maar het gaat er vooral om dat je die slag gewoon ook zo goed mogelijk moet beheersen, het moet geen 'ding' worden dat je voor die slagen liever de putter pakt als de wedge wél de beste club is.'

De laatste week van het speeljaar: World Cup met Darius van Driel. 

Vol goede moed begint Luiten straks aan het nieuwe seizoen. Waar hij na een moeizaam 2015 lekker uit de startblokken kwam met drie goede uitslagen in het Midden-Oosten – en daarmee de basis legde voor de rest van het seizoen – hoopt hij ook voor 2017 op zo'n start.

'2016 was een goed jaar, en als je kijkt naar mijn stats van de voorbije jaren, dan kan je niet zeggen dat het een 'lucky break' was dat ik hier sta. In 2011, in 2013, en nu weer, sta ik er heel goed bij aan het eind van de rit. Dit is het niveau waar ik zeker thuishoor, al denk ik dat er nog altijd meer in zit. Daar gaan we hard aan werken dit seizoen. Ik wil nog altijd zo hoog mogelijk eindigen. Het is mooi dat ik weer wordt uitgeroepen tot Nederlands beste golfer van het jaar, maar uiteindelijk gaat het me om grotere prijzen. Ik wil winnen op de golfbaan. Ook volgend jaar.'

Het liefst zou Luiten de beker van het KLM Open nooit meer loslaten.

(Foto's: Golfsupport & Getty Images)